دکتر حسین محمودی،عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی:
بازگرداندن محصولات کشاورزی صادراتی در برخی از مهمترین بازارهای هدف دردی قدیمی است که هر چند سال شدتی دوباره میگیرد و اکنون نیز با آن مواجه هستیم. اولین دلیل چنین مشکلاتی ضعف شدید در هماهنگی بین بخشی است که اتفاقا مشکل اساسی برای توسعه نیافتگی ما در همه زمینه ها است. وزارت امور خارجه و وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت هماهنگی لازم را ندارند و تا بخشنامه ها و دستورالعملهای بازارهای صادراتی به متولی اصلی و کشاورزان و صادرکنندگان برسد حداقل یکسال طول میکشد و این یعنی کار از کار گذشته است. بنابراین قبل از هر اقدامی، سیاستگزاران باید برای ارتباط بین بخشی چارهای اساسی بکنند. اما مشکل مهمتر آن است که هنوز متوجه نشدیم که بازارهای هدف ما از جمله کشورهای اروپایی و روسیه هر سال استاندارد خود را برای واردات مواد غذایی دقیقتر و به نوعی سختگیرانهتر میکنند که اگر شرایط تولید کشاورزی در کشور ما خود را تطبیق ندهد، بازارهای صادراتی خود را تدریجاً از دست خواهیم داد. حال باید دید توجه سیاستگزاران در بخش کشاورزی چه جهت فکری و عملیاتی دارند که این مشکل اساسی را بتوانند حل کنند. اگر شاهد باشیم که به کشاورزی پایدار و اگرواکولوژی و کشاورزی ارگانیک بهای لازم داده میشود، میتوان امیدوار بود ولی متاسفانه چنین روندی را شاهد نیستیم و بدون هیچ گونه ملاحظه ای باید توسعه اگرواکولوژی را مهمترین استراتژی برای رفع مشکل دیپورت محصولات کشاورزی صادراتی دانست. حمایت همه جانبه از تولید محصولات ارگانیک و نیز دیگر شیوه های تولید پایدار مانند کشاورزی کم نهاده و تولید محصولات در حد MRL بازارهای هدف که هر ساله نزدیک مقدارش کم و کمتر میشود، دیگر یک گزینه نیست بلکه یک ضرورت است. وقت آن شد تا وزارت کشاورزی یکبار برای همیشه تکلیف خود را با کشاورزی ارگانیک مشخص کند و به آن ساز و کاری دقیق دهد. این مهم، هم به نفع بازار داخلی و سلامت جامعه است و هم به نفع بازار صادراتی و حفظ اعتبار محصولات ایرانی.
در حال حاضر کشاورزی ارگانیک به دلیل نبود یک قانون ملی مبتلا به سلیقه مدیران است و تا یک قانون ملی در این زمینه تدوین و تصویب نشود امیدی به توسعه با ثبات نیست. ترویج شیوه تولید ارگانیک در سطح ملی حداقل این حسن را دارد تا کشاورزان فرهنگ استفاده بهینه از نهاده های شیمیایی را دوباره بازیابند. سواد اگرواکولوژیک هم در مدیران و هم در کشاورزان در سطح خوبی قرار ندارد و نیاز به یک سوادآموزی اگرواکولوژیک در سطح ملی داریم. وزیر محترم کشاورزی در دولت قبل، کشاورزی ارگانیک را در یک بند از رئوس برنامه های خود گنجاند که در انتهای کار متوجه شدیم این بار هم اسم کشاورزی ارگانیک تنها زینت المتن است و شعاری دهن پر کن برای جلب توجه و هیچ اعتقادی برای توسعه آن نبوده است. حال باید باری دیگر امید داشت آیا وزیر جدید به کشاورزی ارگانیک و کشاورزی پایدار اعتقاد عملیاتی دارد یا خیر. امیدوارم به زودی شاهد اقدامات اساسی در جهت توسعه کشاورزی ارگانیک باشیم و فرهنگ تولید پایدار هم در میان مدیران و هم تولیدکنندگان و هم صادرکنندگان نهادینه شود. کشور از لحاظ اقتصادی در وضعیتی نیست تا صادرات محصولات کشاورزی به عنوان بخش مهم از صادرات غیرنفتی به دلیل بالا بودن بقایای سموم و آلودگی شیمیایی دچار کاهش شود. جامعه علمی کشور در حوزه اگرواکولوژی و کشاورزی پایدار باید بیش از پیش فعال باشد تا به تولید محصولات سلامت محور، کمک شایانی شود.
درود جناب محمودی عزیز الحق که این درد بزرگی است برای کشاورزان که اموالشان به امانت اکثرا در دست صادر کنندگان است و بزرگترین آسیب را میبینند و همچنین آبروی ملی هم میره در این چند روز اخیر خیلی از مشتریان را دیدم که بابت عودت کالاهای کشاورزی صادراتی به هیچ مواد غذایی دیگر اعتماد نمیکنند ...