مصرف آب بخش کشاورزی 70 میلیارد متر مکعب

حمیدرضا جانباز مشاور معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با کشاورز پلاس بیان کرد: بر اساس مطالعاتی که معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با همکاری موسسه تحقیقات فنی و مهندسی انجام داد، مشخص شد در کشور برای 37 محصول عمده‌ای که می‌کاریم و بیش از 85 درصد تولیداتمان را شامل می‌شود، 70 میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌کنیم.

وی افزود: این عدد بر اساس بررسی میدانی و اندازه‌گیری در مزرعه مشخص شده است و نزدیک به یقین است. البته میزان مصرف می‌تواند در سال‌های ترسالی و خشکسالی متغیر باشد که به اضافه و منهای 10 درصد خطا به همراه خواهد داشت. اما این میزان خطا در سطح مزرعه زیاد نیست.

مشاور معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی درباره اختلاف نظرها درباره آب مصرفی بخش کشاورزی، گفت: در زمینه آب مصرفی بخش کشاورزی دیگر اختلاف نظری وجود ندارد. وزیر نیرو جدیدا اعلام کرده است که 100 میلیارد متر مکعب آب در کشور مصرف می‌کنیم، اگر این رقم درست باشد، 70 درصد آب موجود در کشور توسط بخش کشاورزی مصرف می‌شود.

وی اضافه کرد: تحقیقات ما برای تعیین آب مصرفی 38 محصول عمده، پنج سال طول کشید و مجرب‌ترین محققان موسسه فنی و مهندسی در سراسر کشور در آن مشارکت داشتند. به غیر از این عدد هر کس چیزی اعلام کند، اظهار نظر غیر علمی کرده است.

مصرف آب کشاورزی در همه استان‌ها یکسان نیست

به گفته مشاور معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در همه استان‌ها مصرف آب کشاورزی یکسان نیست. در خوزستان بیشترین آب را مصرف می‌کنیم و در مازندران به دلیل اینکه بیشتر محصولات به صورت دیم کشت می‌شود و باغات مرکبات را یک یا دو بار آب می‌دهند، مصرف آب کمتر است.

وی ادامه داد: سطح اراضی کشاورزی در استان‌های مختلف فرق می‌کند. در یزد 100 هزار هکتار اراضی آبی داریم، در صورتی که در خوزستان سطح این اراضی یک میلیون هکتار است. این باعث می‌شود مصرف آب استان‌ها متفاوت باشد.

جانباز یادآور شد: در مجموع در کشور برای تولید 38 محصول عمده از گندم و یونجه تا نیشکر، بر اساس تحقیقات 70 میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌کنیم.

جانباز اضافه کرد:‌ در استان‌های صنعتی اگرچه کشاورزی بیشترین آب را مصرف می‌کند اما سهم صنعت در مصرف آب بالاتر از متوسط کشوری است و به این ترتیب سهم آب بخش کشاورزی از میانگین کشوری کاهش می‌یابد.

وی افزود:‌ به عنوان مثال در تهران رقم آب بخش کشاورزی خیلی کمتر از سرانه کشور است زیرا جمعیت زیاد است و سهم شرب بسیار بالاست.

مشاور معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی مصرف بالای بخش کشاورزی در حوزه آب را امری طبیعی دانست زیرا در کشاورزی آب جزء نهاده اصلی تولید است اما در بخش صنعت آب نهاده اصلی نیست و تسهیل کننده است.

وی درباره هدر رفت آب بر اثر ضایعات بخش کشاورزی گفت: در این حوزه برآوردهایی وجود دارد و مطالعات علمی انجام نشده است. بر اساس آمارها 30 تا 40 درصد ضایعات پس از تولید (از تولید تا چرخه مصرف) داریم. اگر ضایعات محصولات را 30 درصد در نظر بگیریم، در صورت مدیریت ضایعات، به همین میزان آب مصرفی بخش کشاورزی کاهش خواهد یافت. با در نظر گرفتن مصرف 70 میلیارد متر مکعبی آب، 21 میلیارد متر مکعب صرفه‌جویی خواهیم کرد.

جانباز بیان کرد: وقتی ضایعات داریم، یعنی 21 میلیارد متر مکعب آب صرف تولید محصول در مزرعه شده است اما آن را از دست داده‌ایم.

وی تاکید کرد: درباره هدر رفت آب در اثر ضایعات محصولات کشاورزی، مطالعه دقیق انجام نشده است و این خیلی مهم است که در این رابطه مطالعه داشته باشیم زیرا 30 درصد آب ما صرف تولید می‌شود اما آن را با دست خودمان تلف می‌کنیم. باید یک مطالعات منسجم روی این عدد برآوردی انجام شود.